Cech Rzemiosł Różnych w Kartuzach jest organizacją samorządu gospodarczego rzemiosła, zrzeszająca rzemieślników, działającą w oparciu o przepisy ustawy o rzemiośle z dn. 22. 03. 1989 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 92), ustawy z dn. 23. 05. 1991r. o organizacjach pracodawców (Dz. U. N. 55, poz. 235 ze zmianami) oraz statutu Cechu uchwalonego przez Walne Zgromadzenie w dniu 29.06.1989 r. (z późniejszymi zmianami).

Aktualnie Cech Rzemiosł Różnych w Kartuzach zrzesza 289 członków, z czego 242 szkoli 924 młodocianych pracowników. Najliczniejsze grupy naszych rzemieślników reprezentowane są w branżach: budowlanej, motoryzacyjnej i drzewnej.

Kartuski Cech posiada głębokie korzenie i wieloletnią tradycję. Istniejące materiały źródłowe wskazują, że początki kartuskiego Cechu datują się na rok 1852, kiedy to zorganizowali się stolarze, zakładając Cech Stolarzy.

W ślad za nimi poszli następni, a mianowicie:

• w 1855 r. powstał Cech Kowalsko-Kołodziejsko-Siodlarski,
• w 1856 r. powstał Cech Szewców,
• w 1860 r. założone zostało Towarzystwo Samodzielnych Rzemieślników w Kartuzach,
• w 1873 r. założone zostało Towarzystwo Samodzielnych Rzemieślników w Przodkowie,
• w 1902 r. powstał Cech Krawców,
• w 1905 r. powstały Cechy: Piekarzy i Rzeźników,
• w 1920 r. założone zostało Towarzystwo Samodzielnych Rzemieślników w Sierakowicach.

Wszystkie te cechy były zrzeszone w Izbie Rzemieślniczej w Grudziądzu, a od 1937 r. do wybuchu II wojny światowej w Izbie Rzemieślniczej w Toruniu.

Po zakończeniu II wojny światowej rzemiosło natychmiast przystąpiło do odtwarzania swego potencjału materialnego i organizacyjnego. Powiat kartuski znalazł się granicach województwa gdańskiego, stąd nadzór nad kartuskimi organizacjami cechowymi sprawować zaczęła nowo-założona Izba Rzemieślnicza w Gdańsku (obecnie Pomorska Izba Rzemieślnicza Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Gdańsku).

W 1950 r. wszystkie cechy kartuskie włączono do istniejącego już wówczas Cechu Rzemiosł Różnych w Kartuzach.